Mô hình trồng na sầu riêng làm giàu trên đất Sơn La

Dẫn chúng tôi thăm vườn na sầu riêng của HTX đang cho những trái quả đầu tiên, ông Nguyễn Hữu Tứ, Giám đốc HTX Mé Lếch, cắt quả na sầu riêng khủng nặng gần 1,2 kg và khoe: Đây là quả na sầu riêng đầu tiên ở vùng đất Tây Bắc nói chung và tỉnh Sơn La nói riêng. Giống na này cho quả gai góc giống như quả sầu riêng. 

Theo ông Tứ, giống na này được HTX Mé Lếch phối hợp với Công ty Cổ phần đầu tư rau quả Việt Nam nhập từ Đài Loan về ghép cải tạo với giống na dai địa phương. Nhờ chăm sóc đúng quy trình kỹ thuật và thích hợp với khí hậu, thổ nhưỡng ở Mai Sơn nên cây na sầu riêng phát triển rất tốt. Đến nay, cây đã cho ra những quả đầu tiên, trong đó quả to nhất nặng gần 1,2 kg.

Đặc biệt, quả na sầu riêng này từ lúc đậu quả cho đến khi thu hoạch phải mất 7 tháng trời; muộn 3 tháng so với na dai và na Thái. Nhờ đó, na sầu riêng tích luỹ đầy đủ những gì tinh tuý nhất của đất trời, chất lượng, dinh dưỡng hơn rất nhiều so với na dai, na Thái. Cũng chính vì vậy, na sầu riêng cho giá trị kinh tế cao gấp 6 - 7 lần so với na Thái. Mặt khác, so với na dai, na Thái, na sầu riêng có ưu điểm là phát triển quanh năm, quả to, đều, chất lượng tốt.

Tiết lộ về quy trình chăm sóc, ông Tứ cho biết: HTX trồng và chăm sóc na theo hướng hữu cơ. Các thành viên trong HTX dùng phân chuồng ủ hoai mục, phân lân để bón cho cây. HTX sử dụng tinh dầu thảo mộc phun cho na để diệt côn trùng, sâu rệp gây hại. Bên cạnh đó, các thành viên thường xuyên tỉa cành, tạo tán để hạn chế sâu bệnh.

Hiện, HTX Mé Lếch đã ghép cải tạo được 20 ha na sầu riêng, với 15 hộ tham gia. Dự kiến tết Nguyên đán năm nay, 1 ha na sầu riêng sẽ cho thu lứa quả đầu tiên với sản lượng đạt trên 3 tấn quả. Mặc dù trong điều kiện dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp, nhưng giá bán na sầu riêng trên thị trường vẫn dao động từ 450 - 500 nghìn đồng/kg. Dự kiến, 1 ha na sầu riêng cho doanh thu hơn 1,4 tỷ đồng.

Ông Lò Văn Sao, thành viên HTX Mé Lếch, phấn khởi: Đến nay, gia đình tôi đã ghép được 400 gốc cây na sầu riêng. Sự khác biệt của giống na này so với các loại na khác, phát triển nhanh hơn, quả to đều hơn, không phải thụ phấn trực tiếp, cây sống khỏe hơn, chịu được sâu bệnh, chất lượng thì khỏi phải bàn. 

HTX Mé Lếch được thành lập tháng 4/2018, với 20 thành viên, trong đó na là cây trồng chủ lực. Hiện, HTX có hơn 100 ha cây na, trong đó có 60 ha na dai, 30 ha na Thái và 20 ha na sầu riêng. Từ khi thành lập đến nay, lãnh đạo HTX luôn tìm tòi, nghiên cứu những giống na mới có giá trị kinh tế cao với mục tiêu cuối cùng là tạo ra nguồn thu nhập cao nhất trên một đơn vị diện tích canh tác cho các thành viên. Và na sầu riêng chính là một trong những cây trồng mới mà HTX đã đưa vào trồng thay thế cây na dai địa phương.

Trong thời gian tới, HTX sẽ tiếp tục hướng dẫn các thành viên thực hiện ghép cải tạo sang giống na sầu riêng. Đồng thời, tích cực quảng bá sản phẩm, xây dựng thương hiệu, hướng tới mục tiêu xuất khẩu ra thị trường nước ngoài.